Od samego początku istnienia Podhala aż po dziś strój regionalny był i jest dumą, wizytówką górali żyjących na tych ziemiach. Szczególnie góralki zawsze dbały o to, aby posiadać różnorakie chustki, gorsety, szale, spódnice, koszule oraz paradne kolczyki i korale. W niedziele i święta ubierały swoje sykowne stroje, zakładały dodatki i szły do kościoła na modlitwę, by przy tej okazji się pokozać, bo góralka jak i każda kobieta chciała świetnie wyglądać i być podziwianą. Popatrzmy do sofy, cus tam ftoro mo?

Co w szafie musi być?

Koszula – Dawniej były haftowane, a motywem przewodnim był dziewięciornik ( kwiat rosnący w górach) lub motyw kwiatowy. Nie zmieniło się to i teraz. Koszule nadal są haftowane - z tą różnicą, że dawniej wykonane były z materiału lnianego, a teraz z bawełnianego. Jest o wiele praktyczniejsze, ponieważ len do materiałów wygodnych nie należy.

Gorset – najpiękniejsza część stroju… obok spódnicy. Dawniej na gorsecie pojawiały się wzory dziewięciornika lub szarotki. Były one haftowane z szklanych koralików. Gorset wykonany był z aksamitu. Teraz również możemy spotkać takie wykonania gorsetów, a nowością są malowane gorsety w motywy kwiatowe np. czerwone róże. To niebywale piękne i najczęściej wykonywane ręcznie części stroju góralki. Tu dodać należy, że wiele kobiet na Podhalu zajmuję się wykonywaniem strojów góralskich. Wykonują je ręcznie szyjąc, haftując.

Spódnice – różnorakiego koloru, są białe, czerwone, zielone, żółte, niebieskie w piękne wzory kwiatowe np. piwonie, trzy róże itp. ,wykonane z tybetu . Dawniej kolor spódnicy udzielał nam informacji o kobiecie. Panny nosiły spódnice w jasnych kolorach lub białe, a mężatki - ciemne np. czerwone . Teraz nie zwraca się na to szczególnej uwagi. Spódnice wykonane są nadal z wełny, ale i innych materiałów dostępnych na rynku. Są też spódnice malowane ręcznie w kwiaty z tkanin gładkich.

Chustka – Dawniej jak i również dzisiaj wyróżniamy dwa typy chustek: bawełnianki i „tybytki”. Bawełnianki były wykonane z bawełny - gładkie bez żadnego motywu kwiatowego, zaś „tybytki” wyróżniały się motywem kwiatowym - takim samym jaki pojawiał się na spódnicach i w takim samym kolorze. Każda chustka miała doprawiane ozdobne frędzle. Dawniej każda z góralek sama ozdabiała swoją chustkę poprzez różne wiązania nitek np. w pajączki. Teraz również się to praktykuje, choć większość kobiet kupuje sobie tę ozdobę stroju.

Korale, kolczyki, kierpce –Tutaj niewiele się zmieniło. Korale nadal wykonywane są z prawdziwego czerwonego korala i mogą składać się z jednej, dwóch lub trzech wójek – czyli sznurków z nadzianymi koralami. Natomiast kolczyki muszą być złote z koralowym oczkiem. Kierpce wykonuje się z ze skóry - czarnej bądź brązowej i pięknie się ozdabia ćwiekami, sznurkiem, którym oplata się kostkę.

Jak się ubrać po nasymu?

Aby zaakcentować przywiązanie do regionu, nie potrzeba kompletnego stroju - który oczywiście prezentuje się okazale. Wiedzą o tym mieszkanki Podhala i często korzystają z różnych zestawień. Koszula haftowana w kwiaty i jeansy? Dlaczego by nie! Korale i kolczyki na wzór róż? Pięknie wyglądają! Torebki filcowe z motywem kwiatowym lub góralską parzenicą, która charakterystyczna jest dla góralskich ,,portek” w stroju męskim?   
Różnorodność i kreatywność jest fascynująca! Tego typu eksperymenty modowe sprzyjają popularyzacji góralskich wzorów i motywów nie tylko na Podhalu. Dla wielu projektantów mody stroje górali stały się głównym źródłem inspiracji. Nawet najmniejszy akcent wpleciony w dowolną część garderoby sprawi, że każdy będzie ubrany po nasymu.

Tekst: Justyna Wilkus uczennica Zespołu Szkół nr 1 im. Władysława Orkana w Nowym Targu; zdjęcia: Justyna Wilkus, Karolina Murzańska, Kinga Szerszeń, Zubek Marcelina i Dominika Pawlikowska z kl. IFL;
korekta p. E. Bogaczyk ; opieka merytoryczna: p. M. Pietrzak.

Zamieszczono na portalu Twoje Podhale 2018-01-28

https://twoje-podhale.pl/fotografiamoda-u-goralki-w-szafie-czyli-jak-sie-ubrac-po-nasymu,a2539